Vorige maand kondigde minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties extra maatregelen aan om de veiligheid van decentrale bestuurders te vergroten. Samen met gemeenten, provincies en waterschappen gaat zij de huidige Regeling veilig wonen uitbreiden. Dit betekent dat decentrale bestuurders zoals burgemeesters, wethouders en gedeputeerden straks een veiligheidsadvies op maat krijgen met een uitgebreider pakket aan preventieve maatregelen voor hun woonomgeving. Drie burgemeesters bespreken hoe zij tegen de extra maatregelen aankijken en hoe die de veiligheid van henzelf en hun medebestuurders kan vergroten.
Frank van der Meijden, burgemeester Laarbeek en peer van het Ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur
Frank van der Meijden, burgemeester van Laarbeek, kreeg in 2018 en 2019 persoonlijke beveiliging rondom zijn woning en het gemeentehuis vanwege ernstige bedreigingen en intimidatie. Dit speelde voordat de huidige Regeling veilig Wonen bestond. Frank van der Meijden: “Het is goed dat de Regeling veilig wonen meer bekendheid krijgt en nu wordt uitgebreid. In de tijd dat ik het nodig had, ben ik toch wel heel erg aan het pionieren geweest. Ik heb ‒ toen het heel spannend werd ‒ veel steun gehad van het RIEC. Waar het toen wel op neerkwam: je moet raad, college, de ambtelijke organisatie meekrijgen als je pioniert.”
“Als je voorop loopt, moet je hard werken. Niet zozeer bij begrip of besef, maar je hebt wel heel veel te managen en daar komt de beveiliging van de eigen woning dan nog bij. De gemeente en de secretaris zijn dat wel gaan organiseren, maar dat ging niet vanzelfsprekend. Nu is er een regeling. Het is goed dat er wordt gewerkt aan aanvullende maatregelen. Dit is maatwerk en hier moet je de lokale gemeenteraad niet mee belasten. Dan kan het een politiek punt worden, daar moet je sowieso van weg blijven.”
Jan Nathan Rozendaal, burgemeester Elburg en peer van het Ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur
Jan Nathan Rozendaal, burgemeester van Elburg, kent als peer van het Ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur de verhalen van collega’s en weet wat het effect is als je dreiging in of rondom je eigen woning ervaart. “Wat ik hoor: als ik bedreigd word of er worden suggesties in die richting gedaan, dan is dat tot daaraantoe, dat hoort een beetje bij het vak. Als de consequentie echter is dat je kinderen niet meer op een normale manier naar school kunnen omdat ze worden aangesproken. Dat je partner en kinderen tijdelijk ergens anders moeten gaan wonen, dan roept dat wel vragen op; ja jongens, dit was niet mijn gedachte bij het burgemeester-, of wethouderschap.”
“De meeste gemeenteraden zullen niet moeilijk doen als het gaat om de veiligheid van hun burgemeester. Maar ik hoor ook weleens verhalen van raden waarin de vraag wordt gesteld: is dat wel nodig? En wat kost dat dan? En je wilt gewoon dat de veiligheid gegarandeerd is en dat daar geen discussie over ontstaat. De aanvullende maatregelen voorkomen dat de beveiliging onderdeel wordt van de politieke discussie. Ook wordt de drempel om maatregelen te treffen lager. Zo mogen we nu al allemaal onze woning laten scannen; dat hebben mijn wethouders ook gedaan. Daar komen wel wat dingetjes uit, maar nu de mogelijkheden worden verruimd, kun je preventief toch wel wat meer. Dingen die je anders misschien niet zou doen omdat het jezelf geld kost of omdat je er niet mee naar de gemeenteraad wilt. Dat wordt straks weggenomen. Dat vind ik vooral positief.”
Han van Midden, burgemeester van Roosendaal
Han van Midden, nu bijna vier jaar burgemeester van Roosendaal heeft zelf te maken gehad met bedreiging en intimidatie. Zijn woning is extra beveiligd, voorzien van verstevigd glas, extra sloten en camerabewaking. “Dit was in 2019, na een concrete aanleiding, nog voordat de Regeling veilig wonen er was. Er was toen nog niets standaard geregeld. Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) is toen langs geweest voor een woningscan, waaruit duidelijk werd wat er nodig was. Het college was meewerkend. De gemeentesecretaris heeft dit keurig opgepakt en gehonoreerd. In onze gemeente is dit goed op orde, maar ik weet van collega’s in kleinere gemeenten dat dit heel wat complexer is; dat er wordt gediscussieerd: is dit wel nodig?” De aangekondigde uitbreiding van de regeling Veilig Wonen moet dit soort discussies voorkomen. Lokale bestuurders en hun gezin zullen straks een onafhankelijk veiligheidsadvies op maat aangeboden krijgen met een uitgebreider pakket van benodigde preventieve maatregelen.
“Ik ben persoonlijk niet snel onder de indruk, en mijn gezin gaat er ook goed mee om. Ik wil het echter niet bagatelliseren, want het is wel echt belangrijk dat wij als burgemeesters meer veiligheidsmaatregelen krijgen dan wat er nu standaard wordt aangeboden. Dit geldt zeker ook, of misschien juist voor de kleinere gemeenten. Het helpt als mensen zien dat er aandacht voor is. Het mag niet uitmaken wat voor gemeente je hebt, groot of klein, want je hoeft maar één gek te hebben.”