Foto: Retty Jaspers
Hoe zorg je dat raadsleden en bestuurders hun ervaringen delen over agressie en intimidaties? Het is nog niet altijd even makkelijk om daarover te praten. Daarom is het Ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur gestart met workshops om gemeenteraden daarbij te faciliteren. Ine Spee, crisismanager bij ARQ IVP geeft ze samen met Titus Visser, adviseur van het Ondersteuningsteam. “De grote winst is dat het onderwerp geagendeerd wordt en mensen hun verhalen vertellen.’”
Ondanks het feit dat steeds meer raadsleden, burgemeesters en wethouders te maken hebben met agressie en intimidatie, delen ze daarover weinig met elkaar, vertelt Ine Spee. “Voor velen van hen hoort het een beetje bij het werk. Het gesprek gaat zelden over hoe je ermee omgaat, of waar anderen last van hebben.”
Agressieladder
Spee en Visser starten de anderhalf uur durende workshop door beelden te laten zien uit een actualiteitenprogramma, dat een aantal politieke ambtsdragers aan het woord laat over het effect dat agressie en intimidatie op hen hebben gehad. “Die fragmenten gebruiken we als teaser om met elkaar in gesprek te gaan. We vragen bijvoorbeeld of mensen de verhalen herkennen en zo niet, of ze er van schrikken”, legt Spee uit.
Een andere manier om het gesprek op gang te brengen is de agressieladder, die ze speciaal hebben ontwikkeld voor de workshop. “Deze laat allerlei vervelende situaties zien, die je kunt meemaken als gemeenteraadslid of wethouder. Er staan twaalf voorvallen op, die ze samen op volgorde moeten leggen van wat het minst of meeste impact op hen heeft.”
Het kan gaan om aangesproken worden als zakkenvuller, wanneer je langs de lijn staat bij de sport van je kind. Of dat je seksistische of racistische opmerkingen naar je hoofd geslingerd krijgt. Of dat er iemand ’s avonds onaangekondigd aan je deur aan huis staat om even een punt te maken. Het kan ook gaan om opmerkingen op social media, of dat je kind wordt aangesproken op jouw functioneren als raadslid.
“Als je met elkaar deze situaties in een volgorde legt, ontstaat het gesprek”, legt Spee uit. “En dan komen mensen met eigen voorbeelden. De grote winst van die anderhalf uur is dan ook dat ze verhalen en ervaring uitwisselen met elkaar. Sommige raadsleden hebben hun verhaal nooit eerder verteld.”
Open cultuur
Hoe komt het dat raadsleden en bestuurders zo weinig praten over hun ervaringen met agressie, terwijl die zo’n grote impact kunnen hebben? “Sommige mensen denken dat het er bij hoort”, denkt Spee. “Of je kunt een politieke reden hebben om de agressie niet met een andere fractie te bespreken. Het ligt ook heel erg aan de gemeenteraad waarin je zit, of die bijvoorbeeld een open cultuur kent. Gemeenteraadsleden zijn gewend om vooral over inhoud met elkaar te praten. Zeker in deze nieuwe gemeenteraden, die nog druk zijn met kennis verzamelen.”
“Daarom is het zo belangrijk dat het Ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur deze gesprekken faciliteert”, stelt Spee. “Het idee erachter is dat geconfronteerd worden met agressie en intimidatie voor iedereen anders is. Het is makkelijk om een mening te hebben over een ander, zoals: moet je daar nou van wakker liggen? Daarom willen we in de workshop de toon neerzetten dat wanneer we hetzelfde meemaken, dit niet wil zeggen dat we dan hetzelfde ervaren en voelen. Door dat gesprek aan te gaan, stimuleer je dat mensen elkaar ondersteunen. En dat het gesprek uiteindelijk weer gaat over dat we dit niet accepteren, ook niet als het gebeurt bij een politieke partij waar je het bijzonder mee oneens bent. Als het lukt om een veilige sfeer in de workshop te creëren en mensen ook over hun eigen ervaring durven te vertellen, dan is dat een mooie opbrengst. Het gesprek met elkaar hierover voeren is een eerste stap, maar een bijzonder belangrijke.”
Ook een workshop in uw gemeenteraad?
U kunt zich als gemeenteraad ook aanmelden voor de workshop van het Ondersteuningsteam. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Titus Visser, via info@ondersteuningsteamwb.nl
Psychosociale effecten van bedreiging en beveiliging
Ine Spee is vanuit haar rol bij ARQ IVP betrokken geweest bij twee recente onderzoeken naar de psychosociale effecten van bedreiging en beveiliging. Daarin zijn aanbevelingen gedaan richting het ministerie van JenV/NCTV en het Openbaar Ministerie. Een aantal hiervan zijn door de Commissie Bos overgenomen. Lees de rapporten op de website van ARQ.